Wat is de WHOA?
WHOA is de afkorting van Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA). Naar verwachting zal het wetsvoorstel in 2020 door de Eerste kamer worden aangenomen.
De WHOA maakt het mogelijk om voor ondernemingen in zwaar weer de schulden te herstructureren door met schuldeisers en aandeelhouders een onderhands akkoord te sluiten. De WHOA maakt het mogelijk om ook (of juist) die schuldeisers die niet mee willen werken aan een onderhands akkoord, te dwingen om mee te werken.
Voor wie is de WHOA bedoeld?
De WHOA is bedoeld voor bedrijven met een positieve cashflow maar een te hoge schuldenlast. Voor bedrijven die in de loop van de tijd een te hoge schuldenlast hadden opgebouwd, maar aantoonbaar over rendabele activiteiten beschikten en dus een positieve cashflow hebben, is een vrijwillige schuldsanering of surseance van betaling het enige middel om een mogelijk faillissement af te wenden. Het dwangakkoord dat in surseance van betaling kan worden afgedwongen slaagt echter maar zelden en is niet bindend voor preferente schuldeisers, zoals schuldeisers met een pand- of hypotheekrecht, bijvoorbeeld de bank, de belastingdienst en het UWV, met als gevolg dat in Nederland op een surseance vrijwel altijd een faillissement volgt.
In Engeland en Amerika is veel meer ruimte om afspraken te maken die voor alle schuldenaren en eventuele aandeelhouders bindend zijn. Ook de EU heeft richtlijnen opgesteld voor verruiming van de wet. Genoeg reden voor de Nederlandse wetgever om een wetsvoorstel te ontwerpen dat wel ruimte biedt tot onderhandelen en een plan op te stellen dat voor alle partijen bindend is waarbij, na akkoord (homologatie) van de rechter, de onderneming in geherstructureerde vorm voortgezet kan worden.
Ondernemer neemt het initiatief
In het wetsvoorstel wordt ervan uitgegaan dat de ondernemer zelf het initiatief neemt om tot een akkoord te komen met schuldeisers en zelfs eventuele aandeelhouders. Schuldeisers kunnen zelf ook een akkoord in gang zetten, maar in de regel is dit een situatie die een ondernemer wil voorkomen. In alle gevallen speelt de ondernemer een actieve rol bij de totstandkoming van het plan.
Als één klasse schuldeisers akkoord is kan het plan worden ingediend
Voor het indienen van het plan tot financiële herstructurering worden de schuldeisers en daaronder ook eventuele aandeelhouders in klassen ingedeeld. De klasse indeling is gebaseerd op de verschillende rechten die schuldeisers hebben. De rangorde, die in geval van faillissement zou gelden is hierbij leidend voor het bepalen van de uitkering. Als één klasse voor stemt is het akkoord in principe aangenomen en is het dus ook bindend voor de tegenstemmende klassen. Met het akkoord van één klasse kan de ondernemer vervolgens de rechter verzoeken het plan te homologeren. Indien de rechter daartoe overgaat, is het akkoord bindend voor alle betrokken partijen, dus ook voor de klassen die er niet mee instemden.